Thánh
Vinhsơn PHẠM HIẾU LIÊM
(HÒA BÌNH)
Linh mục (1732 – 1773)
Ngày TỬ ĐẠO: 07 tháng 11
“Xin Đức cha và Cha bề trên cầu nguyện cùng Chúa cho con, để mỗi ngày con được hoàn thiện hơn, vui lòng đón nhận những khốn khó theo Thánh ý Chúa.”
Thánh Vinhsơn Phạm Hiếu Liêm chào đời năm 1732 tại Thôn Đông, làng Trà Lũ, phủ Thiên Trường, trấn Sơn Nam Hạ (nay thuộc giáo xứ Phú Nhai, Giáo phận Bùi Chu). Thân phụ của ngài, ông Antôn Doãn, là một thân hào danh giá trong thôn. Thân mẫu là người nhân đức, đảm đang, chuyên tâm giáo dục con cái.
Cậu Liêm đi tu từ lúc 12 tuổi. Là người nổi tiếng thông minh và đạo đức, cậu được chọn gửi đi du học tại trường Juan de Letran, thủ đô Manila. Năm 1754, thầy Liêm khấn trọng thể trong dòng Đa Minh và nhận mỹ danh là Vinh Sơn Hòa Bình. Sau khi được thụ phong linh mục năm 1758, cha Liêm trở về quê hương phục vụ và được bổ nhiệm giảng dạy tại Chủng viện Trung Linh.
Cha Liêm hoạt động hăng say trên cánh đồng truyền giáo và phụ trách các giáo xứ Quất Lâm, Lục Thủy, Trung Lễ, Trung Lao và toàn vùng Lai Ổn. Cha được các giáo hữu nhiệt tình yêu mến vì luôn quan tâm phục vụ đoàn chiên, bất chấp mọi khó khăn, nguy hiểm. Mặc dù thành công trong công tác tông đồ, nhưng cha không hề tự mãn với chính mình.
Năm 1767, đời vua Cảnh Hưng, chúa Trịnh Sâm ra lệnh xử tử một nhà sư có tội, và để tránh mang tiếng thiên vị tôn giáo, ông cũng ra lệnh bắt các đạo trưởng và giáo hữu theo đạo Giatô. Ngày 02-10-1773, đang khi ban bí tích tại xứ Lương Đống, cha Liêm bị bắt tại nhà ông Nhiêu Nhuệ với hai chú giúp lễ Vũ và Bích, rồi bị đem nộp cho chánh tổng. Chánh tổng giam giữ cha 12 ngày mà không thấy giáo hữu nào đưa tiền đến chuộc nên nộp cha cho quan trấn Hưng Yên.
Trong cảnh ngục tù, cha Liêm vui mừng được gặp lại cha Jacinto Castañeda – Gia đã bị bắt vài tháng trước. Quan trấn bắt hai cha mang chiếc gông có ghi “Hoa Lang Đạo Sư” rồi trao cho quan phủ Thần Khê, điệu về kinh đô Thăng Long để chúa Trịnh Sâm xét xử.
Tại Thăng Long, một vị quan lớn, chú của chúa Trịnh Sâm, có sáng kiến triệu tập đại diện bốn tôn giáo lớn: Khổng giáo, Phật giáo, Lão giáo và Thiên Chúa. Ông cho mời một nho sĩ, một nhà sư, một thầy pháp và hai đạo trưởng đang bị giam giữ. Cuộc tranh luận tại “Hội Đồng Tứ Giáo” kéo dài trong ba ngày để bàn về nguồn gốc con người, mục đích sống ở đời này để làm gì và chết rồi đi về đâu.
Sau đó, vì tò mò, mẹ chúa Trịnh Sâm cũng cho triệu hai cha đến để giới thiệu đạo cho bà. Khi bà hỏi những người không theo đạo chết rồi sẽ đi về đâu, cha Liêm đáp “bẩm bà, sa hỏa ngục”. Bà đùng đùng nổi giận và ép con là chúa Trịnh Sâm ra lệnh xử tử cả hai vị.
Vị chứng nhân đức tin chịu xử trảm ngày 07-11-1773 tại pháp trường Đồng Mơ, dưới thời chúa Trịnh Sâm, hưởng dương 41 tuổi. Thi hài của ngài được rước về an táng tại Trung Linh.
Linh mục Vinhsơn Phạm Hiếu Liêm được nâng lên hàng chân phước ngày 20-5-1906 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.
Trích sách “Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam”
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam