TÔMA NGUYỄN VĂN ĐỆ
Thợ May (1811 – 1839)
Ngày tử đạo: 19 tháng 12
Anh đã dâng em và các con cho Ngài. Nhớ cầu xin Chúa cho anh được thêm sức mạnh để nhẫn nại đến cùng.
Thánh Tôma Nguyễn Văn Đệ sinh năm 1811 tại làng Bồ Trang, tỉnh Thái Bình (nay thuộc Giáo họ Bái Đông, xứ Bồ Ngọc, xã Quỳnh Hoa, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình, Giáo phận Thái Bình). Gia đình cậu là những người Công giáo đạo đức. Vì sinh kế, từ bé, cậu Đệ theo song thân về sinh sống bằng nghề thợ may tại làng Kẻ Mốt, tỉnh Bắc Ninh. Lớn lên, cậu theo học nghề may của thân phụ làm kế sinh nhai.
Cậu Đệ là một giáo dân nhiệt thành hoạt động tông đồ trong giáo xứ. Đời sống kinh tế ổn định, cậu Đệ lập gia đình và dọn ra ở riêng.
Ngày 29-6-1838, binh lính vua quan bủa vây làng Kẻ Mốt, bắt các trai tráng trên 18 tuổi tập trung tại đình làng, buộc họ đạp lên Thánh Giá, chối đạo mới thả về. Lúc đó, anh Đệ đang lẩn trốn ra phía sau nhà. Khi biết quân lính sẽ đến vây bắt, anh biết mình không thể tránh được nữa, liền giã từ vợ, dặn đưa con về bên ngoại, ôm hôn từng đứa con rồi ra trình diện. Khi mới tròn 28 tuổi, anh bị triều đình kết án xử giảo nhưng bản án sẽ được thi hành sau một năm nếu anh vẫn cố chấp tin đạo.
Trong trại giam Bắc Ninh, còn nỗi khổ tâm nào hơn khi bị xiềng xích, gông cùm, đối diện với người vợ trẻ và ba đứa con còn thơ dại. Tuy nhiên, cậu Đệ vẫn tìm được bình an, phó thác tất cả cho Thiên Chúa quan phòng. Cậu tâm sự với vợ đến thăm nuôi: “Đừng khóc mình ạ! Mình hãy về dạy dỗ các con nên người, dạy chúng thờ phượng Chúa. Anh đã dâng em và các con cho Ngài. Nhớ cầu xin Chúa cho anh được thêm sức mạnh để nhẫn nại đến cùng!”
Một năm trôi qua cùng biết bao tra tấn, nhục hình, cậu Đệ vẫn kiên trung với niềm tin của mình.
Ngày 19-12-1839, dưới thời Minh Mạng, chứng nhân đức tin Tôma Nguyễn Văn Đệ bị xử giảo tại pháp trường Cổ Mễ. Thi hài của ngài được các tín hữu cung kính mai táng tại nhà thờ Phong Cốc, Giáo phận Bắc Ninh. Hiện nay, một phần hài cốt vẫn còn được lưu giữ tại xứ Phong Cốc, một phần được lưu giữ tại quê hương giáo xứ Bồ Ngọc của ngài.
Vị chứng nhân đức tin thợ may Tôma Nguyễn Văn Ðệ được nâng lên hàng chân phước ngày 27-5-1900 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.
Trích sách “Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam”
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam
WHD
