Thương gia (1813 – 1847)
Ngày tử đạo: 11 tháng 5
Thà chết, tôi cam chịu, chẳng thà bỏ đạo tôi giữ từ bé đến lớn.
Thánh Matthêu Lê Văn Gẫm sinh năm 1813 tại họ đạo Tắt, làng Long Đại, xứ Gò Công, tỉnh Biên Hòa. Ngài là trưởng nam trong một gia đình có sáu người con.
Năm 15 tuổi, ngài gia nhập Chủng viện Lái Thiêu, nhưng vài tháng sau, cha mẹ đến xin ngài trở về phụ giúp việc nuôi dưỡng các em vì gia đình đông con.
Năm 1833, ngài kết hôn với một thiếu nữ thuộc họ đạo Thành, làng Long Điền, phủ Phước Tuy (Bà Rịa). Vợ chồng sống chan hòa êm ấm và sinh hạ được bốn người con.
Trong nghề thương nhân, di chuyển xa gia đình, xác thịt yếu đuối, một lần ngài sa ngã, đeo đuổi một phụ nữ khác. Khi thức tỉnh, ngài cương quyết từ bỏ mối tình ngang trái, nhiệt tâm yêu thương vợ con và chăm lo giáo dục con cái sống đạo.
Ông Gẫm có chiếc ghe bầu lớn và rành nghề sông nước. Ông không sợ nguy hiểm đi đón Đức cha Lefèbvre – Ngãi, thừa sai Pierre Duclos – Lộ và ba chủng sinh, cùng chuyên chở ảnh tượng, đồ thờ tự, rượu lễ, sách vở tôn giáo trên chiếc ghe bầu.
Trên đường về, ông bị ghe tuần tra phát hiện, lục soát và bắt gặp hai thầy người Pháp. Ông lái Gẫm năn nỉ cho mỗi tên một nén bạc nhưng chúng không chịu nhận bạc và đưa chiếc ghe bầu về Cầu Gọ. Đức cha, thừa sai Lộ và mọi người dưới ghe bình an, nhưng ông lái Gẫm bị bắt đóng gông.
Hơn hai mươi ngày bị thẩm vấn, tấn khảo hai ba chục roi nhưng ông lái Gẫm vẫn kiên trì trong niềm tin. Quan kết tội buôn bán lậu, chở lén người tây, sách tây và xin lệnh chém đầu từ kinh thành.
Ngày 11-5-1847, tại pháp trường chợ Da Còm (Chợ Đũi), binh lính trải chiếu, chặt xiềng rồi mở trói. Ông lái Gẫm quỳ gối, cúi đầu, đấm ngực thống hối và lãnh án xử trảm. Thi hài của ngài được an táng tại Mật Cật. Sau đó, Đức cha Lefèbvre – Ngãi cho cải táng đưa về nền nhà thờ cũ giáo xứ Chợ Quán.
Vị thương gia Matthêu Lê Văn Gẫm được nâng lên hàng chân phước ngày 27-5-1900 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.
Trích sách “Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam”
Biên soạn: Hội đồng Giám mục Việt Nam
WHĐ
